Jajka – wszystko co musisz o nich wiedzieć

Wokół jajek krąży wiele przekonań i mitów. Dawniej uważane za bogate źródło witamin i soli mineralnych, później jajko było podejrzane o przyczynianie się do wzrostu cholesterolu. Dzisiaj ponownie jajka wracają do łask, są składnikiem wielu potraw i przysmakiem na całym świecie, ale mają też inne zastosowania. Jak to jest z tymi jajkami? Z czego się składają i dlaczego warto je jeść? Poniżej wszystko, co musisz wiedzieć o jajkach.

Co kryje się w jajkach?

Jajko zbudowane jest głównie z białka, w środku znajduje się żółtko, a całość otoczona jest twardą i kruchą skorupką wapniową. Białko z jajek jest bardzo łatwo przyswajalne, zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy. W 100 gramach białka kurzego jest ponad 10 g czystego białka. Za kaloryczność jajek odpowiada głównie żółtko, to też ono było pod lupą naukowców, którzy doszukiwali się złego wpływu jajek na poziom cholesterolu. Żółta część jajka składa się głównie z tłuszczu i wbrew pozorom jest to dobry tłuszcz. Na uwagę zasługuje luteina oraz lecytyna, te dwa związki mają korzystne działanie dla układu nerwowego człowieka. Jedno, średnie jajko dostarcza około 80 kcal. Poniżej niektóre wartości odżywcze w 100 g jajka kurzego:

• białko – 12 g,
• tłuszcz – 9,5 g,
• wapń – 56 µg,
• kwas foliowy – 47 µg,
• witamina A – 540 jednostek,
• witamina D – 2 µg,
• cynk – 1,2 mg.

Jak to jest z tym cholesterolem?

Jajka w dalszym ciągu uważane są za składniki pokarmowe, które podnoszą poziom złego cholesterolu. Racjonale spożycie jajek może paradoksalnie polepszać gospodarkę tłuszczową, dzięki temu, że podnosi poziom dobrego cholesterolu. Jajek jednak nie powinno się spożywać bez limitu. WHO zaleca 10 jaj tygodniowo. W przypadku spożywania samych białek limit ten nie obowiązuje.

Potrawy z jajami

W kuchni używane są głównie jaja kurze, są łatwo dostępne i smaczne. W gastronomii używa się też jaj przepiórczych, które traktowane są jako rarytas oraz jaj kaczych. Wielkie jaja strusi w Polsce są trudnodostępne, ale w niektórych zakątkach świata to popularny produkt. Z jaj przyrządza się ciasta i makarony. Są cennym składnikiem deserów, sałatek oraz dodatkiem do dań mięsnych. Można spożywać je samodzielnie pod różną postacią. Ugotowane na twardo, na miękko, podane jako omlet lub jajecznica. Jajka lubią dodatek majonezu, soli i szczypiorku. Niektórzy koneserzy jajek jedzą je na surowo.

Jajka w dbaniu o urodę

Ten odzwierzęcy produkt znalazł również zastosowanie w kosmetyce. Jest cennym składnikiem wielu mieszanek polepszających kondycję skóry lub włosów. Kobiety od wielu lat stosują domowe mieszanki, które nakładają na twarz lub na włosy. Maseczki z żółtka mają delikatne właściwości złuszczające naskórek, wygładzają cerę i wyrównują jej koloryt. To działanie zawdzięcza się lecytynie obecnej w jajku. Żółto to też cenny eliksir dla włosów, wygładza je i sprawia, że są lśniące i mocne. Zapobiega utracie koloru po farbowaniu włosów. Białko kurze ma działanie ściągające, przez co jest często dodawane do peelingów i do maseczek.

Jajka nie tylko do jedzenia

Jajko symbolizuje życie, jest głównym symbolem świąt Wielkanocnych. Od wieków jest uznawane za ważny element dekoracyjny. Wzorując się na kurzych jajach, powstały słynne złote, carskie jaja, które uznawane są prawdziwy skarb. Wiele zabaw ludowych i dziecięcych wiąże się z jajkami. W Polsce jest to stukanie się dwoma ugotowanymi na twardo jajkami, w Meksyku robi się podobnie z wypełnionymi konfetti wydmuszkami. Skorupki z jajek są doskonałym składnikiem nawozów do roślin. Zawierają cenne pierwiastki, które są łatwo dostępne i korzystnie wpływają na odczyn podłoża.