Niepłodność — jak zdiagnozować i leczyć?

Niepłodność dotyka coraz większą ilość ludzi. WHO szacuje, że na całym świecie 20% par, nie może mieć dzieci. Dlatego też niepłodność jest jedną z pozycji na liście chorób cywilizacyjnych. Problem dotyka również co piątą parę w Polsce. Na szczęście rozwój medycyny, pozwala na skuteczną walkę z tym zaburzeniem. Zobacz, jak diagnozować i leczyć niepłodność.

Niepłodność a bezpłodność – czym się różnią?

Niektórzy używają zwrotów niepłodność i bezpłodność zamiennie, jednak są to dwa odmienne zaburzenia, które znacznie się od siebie różnią. O niepłodności można mówić, kiedy po roku regularnych starań o dziecko, bez stosowania w tym czasie środków antykoncepcyjnych, kobieta nie zaszła w ciążę. Niepłodność jest wywoływana przez różne czynniki, jednak może być skutecznie leczona.

Bezpłodność jest to trwała niezdolność do posiadana dzieci, której nie można wyleczyć. Przyczyny bezpłodności mogą być różne u kobiet, zazwyczaj są to: wady anatomiczne macicy, wrodzony brak lub niedorozwój narządów rozrodczych, czy też wygaśnięcie czynności jajników lub przedwczesna menopauza. U mężczyzn najczęstszymi powodami bezpłodności są: brak lub nieprawidłowa budowa narządów rozrodczych, a także jako powikłanie po przebytej śwince. Są też inne czynniki powodujące bezpłodność  między innymi wady genetyczne, czy też bezpłodność nabyta w wyniki radio lub chemioterapii.

Na szczęście w większości wypadków pary zmagają się z problemem niepłodności, którą można skutecznie zdiagnozować i leczyć.

Przyczyny niepłodności u kobiet i mężczyzn

Choć nadal pokutuje myślenie, że niepłodność to problem głównie kobiet, badania jednak wykazały, że w przypadku 45% par niepłodność dotyczy także mężczyzn, a w 20% sytuacjach stanowił on główną przyczynę problemów z zajściem w ciążę.

Są czynniki, które wywołują niepłodność u obu płci, są to: nadmierne spożywanie alkoholu, narkotyków i palenie papierosów. Warto również pamiętać, że wraz z wiekiem płodność się zmniejsza.

Najczęstszą przyczyną niepłodności u mężczyzn jest nieprawidłowa liczba i obniżona ruchomość plemników, a także zburzenia w ich strukturze. Dodatkowo wyróżnia się zaburzenia:

• Przedjądrowe — zmiany hormonalne, czynniki środowiskowe, niehigieniczny tryb życia
• Jądrowe – dzielone są na wrodzone: nieprawidłowa budowa jąder, brak jąder, wnętrostwo, oraz nabyte: urazy, niedokrwienie, zapalenie jąder, żylaki powrózka nasiennego;
• Zajądrowe: niedrożność nasieniowodów, zaburzenia transportu nasienia;
• Zaburzenia seksualne.

U kobiet powody są bardziej zróżnicowane, a do najczęstszych czynników powodujących niepłodność zalicza się:

• Zaburzenia jajeczkowania, które występuje u 20% kobiet, mających problem z zajście w ciąże. Są wywołane przez: brak równowagi hormonalnej, guz lub torbiel, zaburzenia odżywiania, nadwagę, przewlekły stres i inne czynniki.
• Niedrożność jajowodów wywołaną zazwyczaj przez chorobę zapalną w obrębie przydatków.
• Endometriozę – chorobę spowodowaną przez komórki endometriozalne wyścielające macicę;
• Zespół policystycznych jajników.

By skutecznie walczyć z niepłodnością, niezbędna jest dokładna diagnostyka i odpowiednio dobrane leczenie, które przeprowadzą specjaliści DCG Centrum Medycznego we Wrocławiu https://www.dcg.wroclaw.pl/ginekologia-wroclaw.html.

Niepłodność u kobiet – diagnozowanie

Skuteczne zdiagnozowanie przyczyn niepłodności wymaga wykonania licznych badań. Na początku lekarz przeprowadza dokładny wywiad z pacjentką. Zbiera informacje dotyczące trybu życia, aktywności seksualnej, przebytych chorób, czy rodzinnych obciążeń chorobowych i genetycznych. A później przeprowadzane jest badanie fizykalne.

Diagnozowanie niepłodności obejmuje takie badania:

USG ginekologiczne – wykonywane dopochwowo, umożliwia dokładną analizę budowy i stanu narządów rodnych kobiety. Podczas USG wykrywane są takie zaburzenia jak endometrioza, torbiele oraz mięśniaki.

Testy krwi, by sprawdzić poziomy: prolaktyny, FSH, estradiolu, progesteronu, hormonu luteinizującego, FT3, FT4 i TSH, hormonu anty-Műllerowskim (AMH), który umożliwia oszacować liczbę komórek jajowych.

Niepłodność mężczyzn – wykrywanie

By ustalić przyczynę niepłodności, konieczne jest również przeprowadzenie diagnostyki u partnera. Najważniejszym badaniem jest analiza nasienia, czyli seminogram. Polega on na dokładnej ocenie budowy plemników, ich ruchliwości – sprawdzana jest droga, jaką pokonuje plemnik, oraz koncentrację plemników w milionach na 1 ml ejakulatu, a także całkowitej ich ilości w spermie.

Oczywiście lekarz przeprowadza również z partnerem dokładny wywiad lekarski oraz wykonuje badanie fizykalne. Dodatkowo podczas badania USG sprawdzany jest stan oraz budowa narządów płciowych u mężczyzny.

Jeśli badania wykazały nieprawidłowości lub też para cierpi na niepłodność idiopatyczną, przeprowadzana jest pogłębiona diagnostyka obejmująca:

Badania hormonalne u mężczyzn oraz badania genetyczne u obojga partnerów.

Leczenie niepłodności

Zależnie od otrzymanych wyników dostosowywana jest odpowiednia metoda leczenia. Czasem potrzebna jest zmiana trybu życia, włączenie leczenia hormonalnego, lub operacja. W ostateczności para może skorzystać z metody zapłodnienia in vitro.